Er vallen veel verschillende vechtsporten onder deze categorie. Voorbeelden zijn Engels boksen, Frans boksen (Savate), Karate, Taekwondo, Kickboksen, Thai boksen (Muay Thai), en Sanda. Elk van deze sporten en stijlen heeft zijn eigen regels en unieke kenmerken.
Engels boksen richt zich bijvoorbeeld vooral op stoottechnieken, terwijl Taekwondo zich meer (maar niet uitsluitend) richt op traptechnieken. Savate combineert zowel trap- als stoottechnieken, terwijl Muay Thai daarnaast ook elleboog- en knietechnieken integreert. Elke stijl heeft hierdoor een specifiek blessureprofiel en belastingseigenschappen. Sommige stijlen focussen zich hoofdzakelijk op 1 pijler, zoals engels boksen, sommige stijlen van kickboksen of sommige stijlen van karate, waarbij anderen een klein ook een deelaspect van andere pijlers kunnen bevatten. Zij zijn er bijvoorbeeld sweeps in Muay Thay en bevatten sommige stijlen van karate ook worpbewegingen.
Dit betekent dat zowel fysieke training, technische training als revalidatie en kinesitherapie moeten worden afgestemd op de specifieke eisen van de gekozen vechtsportstijl om optimale resultaten te behalen.
Vechtsportbewegingen, of het nu gaat om trappen, slagen, stoten of worpen, maken gebruik van een kinetische keten. Dit betekent dat verschillende spiergroepen en gewrichten samenwerken om beweging te genereren. Deze onderdelen moeten onderling in balans zijn en verhoudingsgewijs sterk genoeg ten opzichte van elkaar.
Belangrijke aspecten hierbij zijn: mobiliteit en lenigheid, stabiliteit en coördinatie, algemene en specifieke spierkracht, uithoudingsvermogen en stamina.
Problemen in een van deze gebieden kunnen leiden tot klachten, blessures of prestatievermindering.
Mobiliteit en Lenigheid
Mobiliteit is een essentieel aspect van alle boksstijlen. Zowel de spieren als de gewrichten moeten soepel kunnen bewegen. Bewegingsbeperkingen, verkorte spieren of stijve gewrichten kunnen bijdragen aan blessures en overbelasting. Een goede mobiliteit van armen, schouders en de romp is cruciaal om technieken efficiënt uit te voeren.
Bij stijlen met traptechnieken, zoals Taekwondo, Karate, Kickboks of Muay Thai, is de lenigheid van de been- en heupspieren extra belangrijk. Verkorte spieren en beperkte gewrichtsbewegingen kunnen blessures veroorzaken of het uitvoeren van technieken bemoeilijken. Met specifieke stretchtechnieken kan deze lenigheid worden verbeterd, onderhouden en vergroot.
Stabiliteit en Coördinatie bij boks- en kickbokssporten
Bij traptechnieken staat men vaak op één been terwijl er een hoge rotatiekracht wordt gegenereerd. Het effectief kanaliseren en richten van deze kracht vereist stabiliteit en coördinatie.
Voor veilige en krachtige stoottechnieken is niet alleen de kracht van grote spiergroepen, zoals borst- en rugspieren, belangrijk, maar ook de stabiliteit van kleinere spiergroepen in de schouders, onderarmen en polsen. Deze kleinere spieren beschermen gewrichten tegen blessures bij impact. Dit aspect wordt vaak over het hoofd gezien, terwijl het essentieel is.
De romp- en bekkenstabiliteit spelen ook een grote rol. Kracht die in de armen of benen wordt gegenereerd, moet via de romp efficiënt worden overgebracht. Zwakke buik- of rugspieren kunnen leiden tot rugklachten en een verminderd vermogen om kracht over te dragen.
Daarnaast staan enkels en knieën onder constante stress, zowel bij trap- als boksstijlen. Sterke en stabiele gewrichten zijn essentieel om krachten efficiënt over te dragen en gewrichtsstructuren te beschermen.
Specifieke Spierkracht bij boks- en kickbokssporten
Het idee dat krachtige trappen en stoten alleen afhangen van sterke benen of schouders is een misvatting. Deze bewegingen vereisen een goed ontwikkelde kracht in de heup-, buik- en rugspieren. Zwakke spieren in deze gebieden kunnen leiden tot inefficiënte krachttransfers en overbelasting van andere structuren.
Uithoudingsvermogen en Stamina bij boks- en kickbokssporten
Uithoudingsvermogen kan worden onderverdeeld in spieruithouding (musculair) en hart-long uithouding (cardiopulmonair). Voor vechtsporten is spieruithouding essentieel. Het vermogen om krachtige technieken herhaaldelijk uit te voeren zonder prestatieverlies is cruciaal. Dit beschermt gewrichten en zorgt voor een constante effectiviteit tijdens een gevecht.
Afhankelijk van de focus kunnen verschillende trainingsmethodes worden ingezet, zoals:
Hier zijn enkele typische klachten en hoe deze aangepakt kunnen worden: